Chính sách đất đai là gì và những thành tựu của chính sách đất đai

1. Chính sách đất đai và các thành tựu đã đạt được

1.1. Chính sách đất đai được hiểu thế nào?

Trong cuộc sống, chúng ta thường nghe thấy rất nhiều loại chính sách khác nhau trong từng lĩnh vực cụ thể như chính sách xã hội, chính sách kinh tế, chính sách tài chính… Mỗi chính sách này đều có nhiệm vụ và vai trò nhất định giúp người dân có được sự định hướng, vào trong khuôn khổ để ổn định đời sống và phát triển kinh tế. Đương nhiên, chính sách đất đai cũng không phải ngoại lệ điều này.

Chính sách đất đai là một hệ thống các nguyên tắc pháp luật về vấn đề đất đai đã được Chính phủ Việt Nam thông qua để các cá nhân và tổ chức có được quyền đối với đất đai của họ. Đồng thời, chính sách này còn giúp các cá nhân và tổ chức cụ thể hóa những hoàn cảnh mà khi đó quyền đất đai có thể chuyển nhượng, xây dựng cơ chế bảo vệ quyền lợi và định hướng cách xử lý tranh chấp.

Thông thường, chính sách đất đai sẽ chỉ tồn tại trong một thời kỳ nhất định và sẽ có sự thay đổi để phù hợp với từng điều kiện, hoàn cảnh trong đời sống xã hội và phát triển chính trị - văn hóa. Các chính sách đất đai này sẽ hoàn toàn khác với quy tắc của Quốc hội. Nó mang ý nghĩa chủ yếu là hướng dẫn để hành động.

1.2. Chính sách đất đai đã đạt được những thành tựu nào?

Hiện nay, hệ thống chính sách về đất đai đã căn bản giải quyết được các vấn đề liên quan đến sở hữu và quản lý đất đai. Chúng ta có thể kể đến những thành tựu nổi bật trong thời gian qua như:

Đầu tiên là quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất. Nó đã tạo ra một hành lang pháp lý quan trọng trong việc giao đất, thu hồi đất, cho thuê, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu các loại tài sản gắn liền với đất. Điều này đã giúp cho người dân có được thuận lợi trong việc mua bán nhà đất, sở hữu bất động sản tránh được tình trạng bất ổn như trước đây.

Thứ hai là đạt được nhiều chuyển biến rõ rệt và đảm bảo quyền lợi trong trong việc thu hồi đất đai, bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Chính sách này đã góp phần làm đổi mới giá đất, góp phần tạo nguồn thu đáng kể và từng bước thực hiện quản lý đất đai bằng biện pháp kinh tế.

Thứ ba là giảm được các thủ tục hành chính rườm rà trong lĩnh vực đất đai. Các vấn đề “nổi cộm” trước đây như mua bán bất động sản, quyền sử dụng đất đã từng bước đi vào nề nếp ổn định. Công tác kiểm tra, quản lý đất đai được có được quy định rõ ràng, cụ thể. Hình thành nhiều đơn vị tư vấn định giá đất, hoạt động một cách chuyên nghiệp cho thị trường bất động sản.

Cuối cùng là các cơ chế, chính sách đất đai đã từng bước được hoàn thiện góp phần công tác quản lý, sử dụng đất đai đạt hiệu quả, tạo điều kiện phát triển nền kinh tế đất nước. Ngoài ra, chính sách này còn giúp cho người dân và doanh nghiệp khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai. Đồng thời, nó cũng giúp khai thác kết cấu hạ tầng kinh tế, hạ tầng công nghiệp, chỉnh trang và xây dựng khu đô thị.

2. Hiện trạng chính sách quản lý đất đai

2.1. Định giá đất, xử lý các loại lợi ích

Lợi ích của Nhà nước và người có đất bị thu hồi luôn là vướng mắc lớn trong việc thực hiện chính sách và pháp luật về đất đai. Vấn đề này sẽ làm ảnh hưởng đến sự công bằng, chính trị, trật tự và an toàn trong xã hội. Giá đất chưa hợp lý, vẫn còn thất thu ngân sách từ tiền thuê đất đã làm xảy ra nhiều cuộc xung đột, mâu thuẫn giữa các chủ thể đất đai khác nhau như mâu thuẫn giữa người dân và chính quyền địa phương, nhà đầu tư trong nước và nước ngoài,… gây ra sự thiếu công bằng, minh bạch.

Xem thêm: Định giá đất là gì? Vai trò quan trọng của việc định giá đất?

2.2. Chế độ chủ sở hữu đất đai trong toàn dân

Nhà nước chính là đại diện chủ sở hữu của đất nước Việt Nam, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, còn xuất hiện rất nhiều mặt hạn chế bao gồm cả nhận thức và tổ chức thực hiện. Nhiều bộ phận vẫn còn chưa hiểu rõ mối quan hệ sở hữu toàn dân và Nhà nước là đại diện chủ sở hữu. Việc thực hiện chức năng Nhà nước là đại diện chủ sở hữu, chức năng quản lý về đất đai, nghĩa vụ của Nhà nước với tư cách chủ thể vẫn còn nhiều sự lúng túng, đặc biệt là những bất cập trong việc thực hiện, quản lý và tổ chức đất đai.

2.3. Vấn đề giao, cho thuê, đấu thầu đất

Các vấn đề giao đất, cho thuê, đầu thầu vẫn còn xuất hiện nhiều bất cập, chưa hợp lý, làm méo mó giao dịch thị trường. Trong quá trình thực hiện đã xuất hiện rất nhiều hệ lụy liên quan đến việc thu hồi và giải phóng mặt bằng, có sự xung đột giữa chính quyền và người sử dụng đất. Điều này đã làm lãng phí đất của cơ quan, công sở, doanh nghiệp của nhà nước khi thực hiện cổ phần hóa, đất của Bộ quốc phòng, đất nông – lâm nghiệp,…

2.4. Chính sách pháp luật

Các chính sách pháp luật được đưa ra mới chủ yếu quy định về quyền của Nhà nước, vẫn còn nhiều kẽ hở, thiếu sự minh bạch trong chế tài thực thi quyền của người sử dụng đất, đặc biệt trong tính an toàn pháp lý. Các chính sách này đã đưa ra nhiều nội dung quy định liên quan đến việc thu hồi đất của người dân nhưng vẫn chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể cách thức thực hiện, nhiều quy định hiện hành trong chính sách vẫn chưa rõ ràng về trách nhiệm trong phân đất, phân quyền.

2.5. Thực hiện chính sách đất đai

Việc tổ chức thực hiện chính sách pháp luật về đất đai vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt trong việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Các tổ chức cơ quan chính quyền trong việc định giá, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng vẫn còn nhiều điều thiếu sót, cần được hoàn thiện. Ở nhiều địa phương, việc sử dụng đất vẫn còn lãng phí, hiệu quả thấp như đất giao khu công nghiệp, đất chịu trách nhiệm của nông – lâm nghiệp quốc doanh,… Nhiều nơi có sự tham nhũng, tiêu cực trong quá trình thực hiện chính sách đất đai, thị trường bất động sản thiếu ổn định, thiếu lành mạnh trong giao dịch đất, tình hình khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai diễn ra hết sức phức tạp.

3. Giải pháp hoàn thiện chính sách và quản lý đất đai

Để có thể hoàn thiện được chính sách về đất đai, Nhà nước cần có sự đổi mới về công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Các quy hoạch này cần gắn chặt với quy hoạch xây dựng kết cấu hạ tầng, có các quy định rõ ràng về quy hoạch phát triển kinh tế xã hội, xây dựng nông thôn, tạo đủ quỹ đất để xây dựng kết cấu hạ tầng.

Ngoài ra, Nhà nước cũng cần có sự đồng bộ, công bằng trong chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi thực hiện thu hồi đất được dựa trên cơ sở đánh giá đầy đủ về các tác động về kinh tế và xã hội. Chính quyền địa phương cần đảm bảo bồi thường đúng giá trị đất đai trên thị trường, đồng thời cũng có sự hỗ trợ đời sống người dân khi có đất bị thu hồi, có các chính sách phúc lợi xã hội cho người cao tuổi, người quá tuổi lao động và các đối tượng bị yếu thế.

Như vậy, raonhanh365.vn đã cho chúng ta thấy được chính sách đất đai là gì và thực trạng của việc áp dụng chính sách đất đai hiện nay. Mặc dù các chính sách, quản lý đất đai vẫn còn xuất hiện nhiều mặt hạn chế nhưng nó đã thể hiện nhiều sự nỗ lực của Nhà nước trong việc phát triển kinh tế, ổn định đời sống của nhân dân.