Chất lượng âm thanh là gì và những tiêu chí của chất lượng âm thanh

1. Chất lượng âm thanh là gì?

Để hiểu một căn bản về chất lượng âm thanh, chúng ta sẽ tìm hiểu đôi chút thế nào là âm thanh. Âm thanh được biết đến là các dao động cơ học của các nguyên tử, phân tử hay các hạt được lan truyền trong các môi trường khác nhau dưới dạng sóng.

Quá trình thu nhận âm thanh của con người sẽ bắt đầu từ những vật thể phát ra làn sóng âm thanh được truyền đi trong không gian tới tai ta, làm rung màng nhĩ theo đúng nhịp điệu mà vật thể đã phát ra. Nhờ vậy mà con người nghe được âm thanh. Các vật thể này sẽ bao gồm bất kỳ đồ vật nào phát ra âm thanh như kèn, amply, loa,…

Để biết được đâu những vật thể thực sự có âm thanh hay, chúng ta sẽ đánh giá dựa trên chất lượng âm thanh. Chất lượng âm thanh là sự tổng hợp các tiêu chí mà một thiết bị âm thanh cần có để truyền tải được đúng nội dung, nhạc của bài hát, thể hiện được tâm trạng, cảm xúc mà nhạc sĩ muốn truyền tải. Thông thường, chất lượng âm thanh sẽ được tạo nên từ các tiêu chí như âm sắc, mật độ và độ chặt chẽ âm thanh, sự trong trẻo, độ chi tiết, tính ổn định, đặc tính,…

2. Có những tiêu chí nào để đánh giá chất lượng âm thanh?

Đối với những người đam mê âm nhạc, để có thể thưởng thức một bản nhạc hay, một giai điệu đẹp thì điều quan trọng chính là biết cách lựa chọn thiết bị âm thanh. Việc lựa chọn này sẽ được đánh giá dựa trên chất lượng âm mà thiết bị đó phát ra. Nó sẽ được thể hiện thông qua các tiêu chí đánh giá sau:

2.1. Âm sắc của thiết bị

Âm sắc còn được biết đến là màu sắc của âm thanh. Nó có tác dụng cực kỳ quan trọng, làm ảnh hưởng trực tiếp đến cảm xúc, cách âm nhạc phát ra từ thiết bị vào tai và não của con người. Nó khiến chúng ta tưởng tượng ra chất âm của nó khi nghe bất kỳ bài hát nào. Hiểu một cách đơn giản, khi âm sắc càng ấm áp thì nó sẽ càng mềm mại, dịu dàng. Còn nếu là âm lạnh, nó sẽ khiến chúng ta cảm giác âm thanh khô và cứng.

Một âm sắc thực sự hay sẽ không chỉ phụ thuộc vào một dàn karaoke đắt tiền, một thiết bị âm thanh tốt mà còn có sự tác động của điều kiện ngoại quan như phòng ốc, tường hay nguồn điện. Một căn phòng càng có nhiều vật liệu mềm như thảm, mùng, mềm thì âm thanh nghe rất êm và ấm vì chúng đã được hút đi. Kết hợp với đó là nguồn điện tốt, dòng điện ổn định sẽ giúp âm sắc trở nên hấp dẫn và uyển chuyển.

Khi căn phòng có quá nhiều mặt phẳng nhẵn như nền gạch, tường sơn, trần,… sẽ làm âm thanh trở nên sắc lạnh, oang oang, nghe cực kỳ chói tai. Nếu nguồn điện không tốt, âm thanh sẽ nghe đanh, cứng, khô và sạn.

Ngoài ra, âm sắc cũng là cách để chúng ta phân biệt được giọng người và âm thanh nhạc cụ phát ra. Mỗi nốt nhạc vang lên làm chúng ta tưởng tượng được đó là sáo, guitar, trumpet hay harmonica làm người nghe có thể đưa hồn vào từng loại nhạc cụ.

Xem thêm: Độ trễ âm thanh là gì? Một số cách khắc phục độ trễ âm thanh

2.2. Âm trường và âm hình của thiết bị

Bên cạnh việc quan tâm âm sắc, điều tiếp theo mà bạn cần chú ý là âm trường và âm hình. Âm trường chính là độ rộng của âm thanh trong từng bản nhạc. Âm trường sẽ đem lại cho chúng ta cảm giác độ vang, độ rộng hẹp, cao thấp và kết cấu phân bố ở từng căn phòng.

Âm hình là một loại được tạo ra bởi các nhạc cụ và được sắp xếp theo chiều sâu của không gian sân khấu hay phòng thu. Một dàn thiết bị tốt sẽ có thể tái tạo được không gian của phòng thu từ mức độ tương đối cho đến cực tốt. Như khi chúng ta thưởng thức bài hát giao hưởng, vị trí của ca sĩ, nhạc cụ sẽ được sắp xếp theo thứ tự trước sau, ngang dọc của sân khấu.

2.3. Sự chặt chẽ và mật độ âm thanh

Mật độ âm thanh còn được biết đến là độ “no”, độ đậm đặc của âm thanh. Yếu tố này sẽ được cảm nhận bằng độ nhạy bén của người nghe nhạc. Chúng ta có thể cảm nhận được mật độ âm thanh thông qua các nhạc cụ như đèn cello, tiếng hơi kèn đồng, độ mạnh yếu của các tay đập hit-hat,…

Ngoài ra, mật độ âm thanh còn chịu phụ thuộc ở nguồn điện của hệ thống, công suất của ampli, đáp tuyến tần số trung, thiết kế mạch phân tầng của tai nghe. Đây sẽ là các yếu tố cơ bản giúp phán ánh được độ trung thực và nhạc tính của âm thanh.

2.4. Tính sống động của âm thanh

Tính sống động sẽ chịu phụ thuộc vào từng thiết bị trong dàn âm thanh. Thông thường, những thiết bị nào càng có khả năng tạo ra âm thanh trong sáng, rõ ràng thì sẽ càng mang lại tính sống động cao. Ở một thiết bị có tính sống động, các bạn sẽ nghe tiếng guitar bass từng nốt, đáng ra từng đường trống rõ ràng, cảm nhận được độ mạnh mẽ, dứt khoát của người chơi nhạc.

2.5. Sự trong trẻo của thiết bị

Sự trong trẻo của âm thanh sẽ được cảm nhận trong từng bài hát phát ra từ thiết bị. Các bài hát này sẽ được nghe một cách rõ ràng, không tạp âm, không tiếng rít, có độ tinh thiết ở từng nốt,…

Với những thiết bị có âm thanh kém hơn, bạn sẽ nghe được những tiếng đục, âm thanh vang lên mang tới cảm giác của sự tù túng, nặng nề. Bên cạnh thiết bị, sự trong trẻo của âm thanh còn chịu phụ thuộc ở khả năng tái tạo tần số trung cao, treble trong đáp tuyến tần số. Người “chơi” cần chú ý tới các thiết bị như dây nối, amply, tai nghe và màng loa.

2.6. Tính ổn định của không gian

Không gian âm thanh sẽ hỗ trợ cho âm hình, âm trường không bị thay đổi dù giai điệu đang ở tốc độ cao hay thấp. Thông thường, âm thanh phát ra sẽ nằm giữ vị trí 2 loa, nếu thiếu tính ổn định bản nhạc sẽ trở nên xáo trộn, thiết tính tập trung. Tính ổn định của âm thanh sẽ chịu phụ thuộc vào các thiết bị như chất lượng loa hay tai nghe, vị trí đặt loa, độ kín hở của tai nghe và kết cấu căn phòng.

2.7. Khả năng phản hồi tín hiệu

Đây là một yếu tố giúp tách biệt các nốt nhạc trước, sau trong bài hát một cách chính xác, có sự dứt khoát cao. Yếu tố này còn thể hiện trong tiếng trầm ở từng bản nhạc. Khả năng phản hồi tín hiệu sẽ chịu phụ thuộc vào chất lượng loa. Nếu là một chiếc loa tốt, bạn sẽ nghe được tiếng âm bass rõ ràng và dứt khoát. Còn đối với chiếc loa cũ, tiếng bass bị nặng và ì ạch.

2.8. Mức độ trải rộng và tính tương phản

Mức tương phản của âm thanh thể hiện ở mức chênh lệch cao nhất và thấp nhất trong cường độ âm nhạc. Một dàn nhạc có độ trải rộng tốt sẽ làm cho bài hát có tính tương phản cao, kết hợp với âm hình và âm trường sẽ làm không gian nghe nhạc trở nên lý tưởng.

2.9. Sự phối hợp trong từng thiết bị

Khi thiết kế dàn loa ở một căn phòng, chúng ta cần hiểu đặc tính kỹ thuật trong từng thiết bị, công suất của amply có thể đáp ứng. Nguyên tắc cơ bản là phối hợp công suất của amply và loa sẽ làm nên một bản nhạc hay, có tính hài hòa, mạch lạc. Sự phối hợp và đồng bộ này sẽ làm cho âm sắc vào được đúng từng nốt nhịp, tăng giảm một cách hợp lý và tròn vị.

Như vậy, để làm nên một dàn nhạc hay, chúng ta không chỉ chú ý tới thiết bị mà còn cả không gian, vị trí đặt từng thiết bị đó. Mong rằng, raonhanh365.vn sẽ giúp các bạn hiểu được chất lượng âm thanh là gì và những tiêu chí đánh giá của nó để từ đây, chúng ta có thể làm nên một dàn âm thanh lý tưởng cho gia đình của mình.